Fizjoterapia stomatologiczna

Fizjoterapia stomatologiczna stanowi specjalistyczną formę terapii, której głównym celem jest przywrócenie prawidłowej ruchomości stawów skroniowo-żuchwowych oraz złagodzenie napięcia mięśniowego w okolicach ust. 

Jednak warto zaznaczyć, że fizjoterapia stomatologiczna nie ogranicza się jedynie do obszaru żuchwy, ale obejmuje także inne części ciała, takie jak głowa, kręgosłup czy nawet miednica. 

W fizjoterapii stomatologicznej wykorzystuje się trzy metody:

• terapię manualną
• kinesiotaping
• fizykoterapię

W trakcie terapii manualnej wykorzystuje się techniki relaksacji mięśni poprzez rozciąganie tkanek miękkich. Ta metoda pomaga przywrócić odpowiednią elastyczność i długość mięśni, redukując jednocześnie napięcie stawu skroniowo-żuchwowego. 

Oprócz tego, terapia manualna obejmuje również klasyczny masaż, który może obejmować rolowanie skóry w okolicach mięśni żwacza oraz mięśni skrzydłowych przyśrodkowych i bocznych, a także terapię punktów spustowych. 

Dzięki zastosowaniu tych różnorodnych technik możliwe jest złagodzenie dolegliwości związanych z zaburzeniami narządu żucia oraz poprawa ogólnego komfortu pacjenta.

Kinesiotaping opiera się na zastosowaniu specjalnych taśm mających na celu kontrolowanie zakresu ruchu żuchwy oraz zmniejszanie napięcia mięśniowego. Dodatkowo, aplikacja tych taśm na skórę wpływa na receptory skórne, co przyczynia się do zmniejszenia dolegliwości bólowych.

Natomiast fizykoterapia polega na pobudzaniu obszarów poddawanych rehabilitacji za pomocą różnych metod cieplnych. W tym celu wykorzystuje się ciepłe kompresy, promieniowanie podczerwone (np. lampa Solux), ultradźwięki, elektroterapię, magnetostymulację oraz laseroterapię. Działanie fizykoterapii polega na złagodzeniu bólu, zmniejszeniu stanu zapalnego oraz rozluźnieniu mięśni.

Fizjoterapia stomatologiczna zalecana jest w przypadku dysfunkcji stawów skroniowo-żuchwowych. 

Do najczęstszych przyczyn powstawania tych dysfunkcji należą:

• wady zgryzu
• noszenie protez zębowych
• ubytki uzębienia
• wady postawy skutkujące nieprawidłowym ustawieniem szczęki
• urazy w okolicach twarzoczaszki, głowy i kręgosłupa
• nałogowe żucie gumy, przygryzanie policzków i warg, obgryzanie paznokci 
• stres, nerwowe zaciskanie zębów

Dysfunkcje stawu skroniowo-żuchwowego dają objawy, które nie są bezpośrednio kojarzone ze szczęką, np.:

• nadwrażliwość zębów
• utrudnione otwieranie i zamykanie ust
• trzaski i przeskoki w stawach skroniowo-żuchwowych, nadmierna ruchomość stawu
• ograniczona ruchomość stawów skroniowo-żuchwowych („zacinanie się” stawu)
• bóle głowy, migreny
• bóle karku i szyi
• ból ucha podczas jedzenia i szerokiego otwierania szczęki
• bóle szczęki i żuchwy
• ból zębów (gdy nie są dotknięta próchnicą)
• ból za gałką oczną
• szumy uszne, dzwonienie w uszach
• szczękościsk
• zawroty głowy i mdłości
• anomalie w obrębie żuchwy lub czaszki, m.in. nieproporcjonalna w stosunku do reszty twarzy „kwadratowa” szczęka – jeden ze skutków bruksizmu.

Wizyta u fizjoterapeuty stomatologicznego jest często konieczna dla osób, które borykają się z problemami ze stawami skroniowo-żuchwowymi lub innymi dolegliwościami związanymi z układem ruchu w okolicach jamy ustnej. Podczas wizyty, fizjoterapeuta przeprowadzi dokładne badanie i oceni stan stawów, mięśni oraz tkanek okolicy twarzy i szyi.

Pierwszym krokiem jest wywiad dotyczący historii chorób oraz wcześniejszych urazów, które mogły mieć wpływ na aktualny stan pacjenta. Następnie fizjoterapeuta przeprowadzi badanie zewnętrzne i wewnątrzustne, aby ocenić ruchomość i symetrię stawów oraz napięcie mięśni.

W zależności od wyników, fizjoterapeuta może zaproponować różnego rodzaju ćwiczenia i techniki terapeutyczne, takie jak masaż, kinesiotaping czy elektrostymulacja mięśni. 

W przypadku potrzeby, pacjent może również otrzymać zalecenia dotyczące zmian w nawykach żywieniowych oraz sposobie używania mięśni twarzy i żuchwy podczas codziennych czynności.

Częste trzaski i uczucie przeskakiwania żuchwy to najczęściej objawy zaburzonej współpracy między krążkiem stawowym a strukturą żuchwy. Według najnowszych ustaleń, aż jedna czwarta przypadków bólów głowy jest związana z tym zjawiskiem. Ignorowanie tego problemu może prowadzić do całkowitego zablokowania stawu skroniowo-żuchwowego oraz do rozwoju szczękościsku.

Dolegliwości bólowe w okolicach szyi mogą wynikać z podwyższonego napięcia mięśni związanych z żuciem. Szczękościsk lub skrócenie mięśni nadgnykowych i podgnykowych mogą sprzyjać pojawianiu się takich objawów. Dodatkowo, wysunięcie głowy do przodu, nazywane również protrakcją, może dodatkowo nasilać ból kręgosłupa szyjnego.

Napięciowe bóle głowy i migreny często są one spowodowane długotrwałym napięciem struktur mięśniowo-powięziowych. Napięcie to może przenosić się na więzadła i opony mózgowe, co z kolei może powodować dodatkowe komplikacje w funkcjonowaniu struktur głowy i kręgosłupa.

Bruksizm, znany również jako zgrzytanie zębami to nawykowe i nieświadome zaciskanie zębów, często wynikające z czynników psychosomatycznych. Objawia się on ścieraniem zębów, ich nadwrażliwością oraz bólem w okolicy żuchwy. W leczeniu tej dolegliwości stosuje się różne metody, w tym farmakoterapię, fizjoterapię stomatologiczną oraz noszenie specjalnych nakładek relaksacyjnych.

Fizjoterapia stomatologiczna może być skutecznym narzędziem w leczeniu szumów usznych i nawracających infekcji ucha. Szumy uszne, czyli wrażenie słyszenia dźwięków bez źródła zewnętrznego. Mogą wynikać z różnych przyczyn, takich jak uszkodzenie słuchu, nadmierne napięcie mięśni w okolicy głowy i szyi lub zaburzenia w stawach skroniowo-żuchwowych. 

W przypadku tych ostatnich, szumy uszne mogą być wynikiem zwyrodnienia stawów lub niestabilności stawu skroniowo-żuchwowego, co powoduje nierównowagę w obrębie głowy i szyi. 

Fizjoterapia stomatologiczna może pomóc w poprawie funkcjonowania stawów oraz zmniejszeniu napięcia mięśni, co w konsekwencji może przynieść ulgę pacjentom z szumami usznymi.