Stomatologia dla kobiet w ciąży

Leczenie zębów w ciąży jest bezpieczne i zalecane. Najbardziej odpowiednim momentem na zabiegi stomatologiczne jest drugi trymestr (od 4. do 6. miesiąca ciąży). 

Pierwsze trzy miesiące ciąży to idealny moment, żeby zgłosić się na wizytę kontrolną do stomatologa, aby sprawdzić stan dziąseł, obecność ubytków i zaplanować leczenie na II trymestr. Obecność próchnicy u matki zwiększa ryzyko pojawienia się jej u dziecka, dlatego zdrowie jamy ustnej jest tak ważne właśnie w ciąży. Nieleczone zapalenie dziąseł lub przyzębia (dziąseł, kości wokół zębów; tzw. paradontoza) może być przyczyną niskiej wagi urodzeniowej lub przedwczesnego porodu. Choroby przyzębia mogą także przyczyniać się do problemów z zajściem w ciążę. Dlatego nie należy odkładać wizyt w gabinecie stomatologicznym na okres po porodzie.

Ciąża jest okresem, w którym organizm kobiety przechodzi wiele zmian fizjologicznych, co także może wpływać na stan i funkcjonowanie jamy ustnej. 

Podczas ciąży, w wyniku hormonalnych przemian zachodzących w organizmie, może występować większe ryzyko rozwoju chorób dziąseł i próchnicy zębów. 

W dodatku, wiele kobiet doświadcza wymiotów i nudności w pierwszym trymestrze ciąży, co może przyczyniać się do pogorszenia stanu jamy ustnej. 

Zmiany hormonalne mogą również powodować nadmierną wrażliwość dziąseł i zwiększoną skłonność do krwawienia przy szczotkowaniu zębów, co negatywnie wpływa na poziom codziennej higieny jamy ustnej. 

Niemal wszystkie zabiegi stomatologiczne są bezpieczne i możliwe do wykonania w trakcie ciąży. Należy jedynie unikać zbędnego leczenia stomatologicznego – czyli takiego, które można odłożyć na okres po porodzie. 

W trakcie ciąży w przypadku stwierdzenia próchnicy jak najbardziej możliwe jest leczenie ubytków, ponieważ używane substancje nie przenikają do organizmu, co oznacza, że nie stanowią zagrożenia dla rozwijającego się płodu. Tego leczenia nie należy odkładać na okres po rozwiązaniu ciąży, ponieważ ubytki mogą się powiększać i być przyczyną bólu.

Dostępne są również znieczulenia, które zawierają minimalną ilość leków obkurczających naczynia krwionośne, dzięki czemu bezpiecznie można usunąć chore zęby czy leczyć je kanałowo. Również możliwe jest wykonanie zdjęć rentgenowskich (RTG), jeśli sytuacja tego wymaga. Zostają wtedy zastosowane dodatkowe procedury ochronne dla matki i dziecka.

W okresie ciąży nie ma przeciwwskazań dotyczących stosowania protez, mostów czy koron. Bezpieczne  jest również kontynuowanie leczenia ortodontycznego z użyciem  stałego aparatu ortodontycznego czy nakładek ortodontycznych.

Leczenie ortodontyczne może ulec przyspieszeniu dzięki temu, że kości i więzadła w ciąży ulegają rozluźnieniu i są bardziej elastyczne

Z wybielaniem zębów najlepiej poczekać do okresu po porodzie i po zakończeniu karmienia piersią, gdyż brakuje wystarczających badań potwierdzających bezpieczeństwo tego typu procedur u kobiet w ciąży i w trakcie karmienia. 

Można bezpiecznie stosować znieczulenia u kobiet w ciąży – wystarczy jedynie poinformować lekarza o ciąży, aby mógł dobrać odpowiednie środki farmakologiczne. Stres związany z leczeniem bez skutecznego uśmierzenia bólu może być bardziej szkodliwy dla pacjentki i jej dziecka niż samo znieczulenie.

Lekarz stomatolog ma możliwość doboru bezpiecznych środków znieczulających, które nie przechodzą przez barierę łożyska, oraz odpowiedniej dawki, aby zapewnić bezpieczeństwo zarówno dla matki, jak i dziecka.

Zabiegi higienizacyjne w gabinecie stomatologicznym są bezpieczne dla kobiet w ciąży. Najlepiej, gdy wizyty u higienistki odbywają regularnie w trakcie ciąży (min. 2 razy)  i są kontynuowane po porodzie. Podczas takiej wizyty można nauczyć się prawidłowych technik czyszczenia zębów i przeprowadzić bezpieczne zabiegi higienizacyjne, takie jak usuwanie kamienia czy fluoryzacja. 

Biorąc pod uwagę fakt, że w czasie ciąży może występować większe ryzyko rozwoju chorób dziąseł i próchnicy zębów, wizyty kontrolne oraz profesjonalne zabiegi higienizacji są bardzo zalecane. W celu usunięcia osadów i kamienia wykonywany jest skaling i piaskowanie. Wizyta zakończona jest zwykle także fluoryzacją, która zmniejsza ryzyko pojawienia się próchnicy. Skaling przy użyciu końcówek ultradźwiękowych, których zasada działania jest podobna do badań USG,  jest zabiegiem całkowicie bezpiecznym w ciąży. 

Zazwyczaj najwięcej wątpliwości dotyczących możliwości leczenia stomatologicznego podczas karmienia piersią dotyczy znieczulenia. Znieczulenie stosowane podczas zabiegów dentystycznych, zarówno nasiękowe, jak i przewodowe, nie ogranicza w żaden sposób karmienia piersią dziecka. Stosowane środki działają miejscowo oraz bardzo krótko. Ich stężenie w mleku jest praktycznie nieoznaczalne. Lekospisy laktacyjne umieszczają je w grupie środków całkowicie bezpiecznych. Znieczulenie nie ma negatywnego wpływu na pokarm matki ani na samopoczucie dziecka. Oznacza to, że nawet bezpośrednio po wizycie u dentysty możesz karmić dziecko, nie musisz też odciągać mleka po wizycie.