Korekta wędzidełek (języka, warg, policzków)

Wędzidełkiem nazywa się fałd łączący dwa elementy anatomiczne, ograniczające ich ruchomość. W obrębie jamy ustnej wyróżniamy wędzidełko: języka, wargi górnej, wargi dolnej i policzków.

Najczęściej wykonuje się korektę wędzidełka wargi górnej i języka. Wskazaniem do zabiegów korekty mogą być m.in.: nieprawidłowa pozycja spoczynkowa warg lub języka, ustny tor oddychania, ograniczona ruchomość warg lub języka, wady wymowy, problemy z karmieniem piersią lub podczas rozszerzania diety, nawracające bóle głowy, bóle stawu skroniowo-żuchwowego, wady postawy ciała, problemy z poprawnym oczyszczaniem jamy ustnej, recesje dziąseł.

W naszym gabinecie wykonujemy zabiegi: podcięcia wędzidełek – frenotomii, wycięcia – frenectomii oraz plastyki – frenuloplastyki i miofrenuloplastyki wszystkich wędzidełek jamy ustnej. Odpowiednią metodę korekty wędzidełka dobiera lekarz po zbadaniu i zakwalifikowaniu pacjenta. 

Wędzidełko języka jest korygowane najczęściej jedną z dwóch metod: frenotomią lub miofrenuloplastyką.

Aby zabieg był efektywny musi być przeprowadzony podczas terapii miofunkcjonalnej (logopedycznej). Oznacza to, że konieczna jest regularna praca pacjenta (w przypadku dzieci również ich rodziców) w domu według zaleceń logopedy, zarówno przed, jak i po zabiegu.  

Należy zaznaczyć, że miofrenuloplastyka (plastyka wędzidełka języka), to zupełnie inny zabieg niż frenotomia (podcięcie wędzidełka). 

Frenotomię wykonuje się z reguły u noworodków, rana po tym zabiegu w przeciwieństwie do miofrenuloplastyki nie zostaje zszyta, a gojenie rany jest dużo mniej przewidywalne i w dużej mierze zależy od masaży pozabiegowych wykonywanych przez rodzica. Dodatkowo dzieci po frenotomii czasem wymagają wykonania miofrenuloplastyki w wieku późniejszym.  

Frenuloplastyka i miofrenuloplastyka języka jest to zabieg chirurgiczny wykonywany u dzieci starszych (powyżej 5-6 r.ż) i dorosłych z ankyloglosją, czyli z przyrośnięciem języka (tzw. krótkie wędzidełko języka). Ma on na celu uwolnienie języka i stworzenie anatomicznych warunków do podjęcia prawidłowych czynności języka. Jest wykonywany w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym i  polega na korekcie fałdu błony śluzowej czyli widocznej części wędzidełka, ale także warstw położonych głębiej: powięzi dna jamy ustnej, omięsnej i przednich włókien mięśnia bródkowo-językowego. Zabieg kończy się założeniem rozpuszczalnych szwów.  

Zabieg miofrenuloplastyki, jak każdy zabieg chirurgiczny może być obarczony powikłaniami śród- i pozabiegowymi. Należy jednak dodać, że są niezmiernie rzadkie. Ryzyko ich rośnie w przypadku braku współpracy pacjenta podczas zabiegu, dlatego też zabiegu nie wolno wykonywać u dziecka „na siłę”, tj. z przytrzymaniem. W przypadku dzieci niewspółpracujących zabieg może być wykonany w znieczuleniu ogólnym (narkozie).

Niezwykle rzadko zdarza się, że ze względu m.in. na zaawansowanie ankyloglosji, nieodpowiednie wykonywanie ćwiczeń przez pacjenta, ograniczenie zakresu zabiegu z powodu braku współpracy lub śródzabiegowych powikłań, konieczne jest ponowne wykonanie zabiegu miofrenuloplastyki po kilku miesiącach/latach.  Dlatego tak ważne jest, by zabieg był przeprowadzony w narkozie w przypadki pacjentów, którzy mogą nie wytrzymać dłuższego zabiegu w znieczuleniu miejscowym, po odpowiednim przygotowaniu, a po zabiegu pacjent był objęty dalszą opieką logopedy.